PALJENJE BADNJAKA: Sveti Sava čuvar prastarih slavenskih običaja
Danas pravoslavni Srbi paljenjem Badnjaka obilježavaju najradosniji hrišćanski praznik. Po paljenju Badnjaka, a posebno po proslavljanju Slave, specifični su u odnosu na ostatak hrišćanstva, primarno zahvaljujući utemeljitelju Srpske pravoslavne crkve Svetom Savi. Očuvanjem ovih običaja povezao je praslavenski srpski identitet sa hrišćanstvom.
Poznato je da Stari Slaveni od pamtivjeka pale hrastovo drvo. Jedino su se mijenjali bogovi kojima je ovaj običaj posvećen. Prvotno to je činjeno u čast boga gromovnika Peruna, a potonje kao obilježavanje Hristovog rođenja.
Po vjerovanju da je Josif iz Nazareta zapalio hrastovo drvo prilikom rođenja Isusovog nije bilo teško ovaj običaj preobličiti od staroslavenskog klanjanja bogu Perunu do današnje manifestacije. Zato i druge, prioritetno slavenske, religijske zajednice praktikuju paljenje Badnjaka.
Kad je u pitanju obilježavanje Slave dolazimo do stvarne veličine Svetog Save. Vizantija je silom gušila običaj posvećen staroslavenskoj boginji Slavi, zaštitnici doma i porodice. Prelomna je bila odluka Svetog Save da se običaj sačuva i preobliči u čast hrišćanskih svetaca.
Očuvanje ovih običaja važno je zbog spoznaje o etničkom identitetu. Treba znati da pripadate drevnim indoevropskim narodima, konkretno Slavenima, i baštinite istoriju koja seže čak do 4 000 godina prije Hrista. Posebice u današnje vrijeme vještački nametnutih kolektivnih identiteta.
Srpsko-pravoslavni identitet njegujem kao nešto naslijeđeno i kao nasljeđe kakvo sam obavezan prenijeti na svoje potomke. Pa i kad je staroslavensko predhrišćansko nasljeđe u pitanju. Zato me raduje dalekovidost Svetog Save, koji je očuvanjem drevnih običaja omogućio da na djecu prenesem milenijume identiteta koji objektivno baštine.
Na kraju ostaje mi samo da poželim srećan dolazeći praznik tradicionalnim pozdravom
Primjedbe
Objavi komentar